آرامگاه شیخ حیدر اردبیل

آرامگاه شیخ حیدر که به صورت برجی استوانه‎ای آجری است در بافت مرکزی و قدیمی شهرمشگین شهر در باغی بزرگ و زیبا قرار دارد. دورتادور بقعه را رواق‎هایی فراگرفته شاید روزگاری برای آسایش و استراحت مسافران بوده است. این برج مدور به ارتفاع ۱۸ و قطر ۵/۱۰ متر دارای سرداب و قسمت فوقانی که قسمت فوقانی به صورت مدور است. این بنا دارای سقف گنبدیِ شیروانی است اما سقف اصلی بنا که آن‎هم به صورت گنبد بوده در حمله روس‎ها از بین رفته و سقف جدید بعدها ساخته‎ شده است. هرچند که بیرون بنا مدور است اما بنا از داخل دارای دوازده ضلع است. شاید این دوازده ضلع، سمبلی از دوازده امام شیعیان بوده باشد که صفویان عجیب به آن‎ها ارادت داشتند. درِ ورودی سردابه در ضلع شمالی بنا است در منتهی الیه آن، قبر شیخ حیدر قرار دارد. مصالح به کار رفته در این برج در پی سنگ و در دیواره‌ها آجر است. بدنه آجری این برج از بیرون دارای کاشی‌کاری‎های زیبا به رنگ آبی است، هر چند این کاشی‎کاری ها تمام بدنه را نپوشانده است و جای جای آن فرو ریخته اما همچنان قدمت و زیبایی خود را حفظ کرده است. واژه «الله» به کار رفته در این بنا الگو گرفته از گنبد الله الله یا همان گنبد شیخ صفی‌الدین اردبیلی در اردبیل است اما کاشی‎های مقبره شیخ صفی، به علت مراقبت بیشتر خواناتر از این مقبره است. علاوه بر کلمات الله، کلماتی مانند «هو»، «محمد» و «علی» نیز نوشته شده که به علت بی توجهی بیشتر‎شان فروریخته است. درِ ورودی و سه پنجره این بنا دارای مقرنس‎کاری‎های گچی زیبایی هستند که هر چند رنگ کهنگی بر آن‎ها نشسته اما چشم‎ها از دیدنش حظی وافر می‎برند. این مقبره در سال ۱۳۱۱ با شماره ۱۸۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.